ရိုဟင္ဂ်ာ စနက္တံ နဲ ့ ျမန္မာ အစိုးရ ဘာလဲ ၊ ဘယ္လဲ by-တင္ေက်ာ္ေက်ာ္စိုး(FNG)

ခိုင္ ျပည္္နယ္ ေျမာက္ ပိုင္း မွာ အေျခစိုက္ တဲ့ ျမန္မာ စစ္တပ္ က အရ
ရွိ ေတြ ဟာဘဂၤါလီ ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြ နဲ ့ ေပါင္းၿပီး ကိုယ္က်ိဳးစီး ပြား ရွား ေဖြ မႈ ေတြ ၊ ေဒသခံ ေတြ ရဲ ့ ျပႆနာေတြ ကို ဦးစားမေပး မႈ ေတြ ကို ၊ ဘဂၤါလီ ေတြ ရာဇ၀တ္ မႈ က်ဴးလြန္ ခဲ့ တာ ေတြ ကို မသိက်ိးကၽြံ ့ျပဳ ခဲ့ တာ ေတြကို FNG မွ မၾကာခင္ တင္ဆက္ ပါေတာ့ မည္ ။ ေစာင့္ေမွ်ာ္ ဖတ္ ရႈ ၾကပါ။

ရခိုင္ ျပည္နယ္ ေျမာက္ ပိုင္း တြင္ အေျခစိုက္ သည့္ စစ္တပ္ ၊ ရဲ အပါ အ၀င္ အစိုးရ လံုၿခံဳ ေရး တပ္ဖြဲ ့ မ်ား တစ္ဖက္ ႏိုင္ငံ မွ ခိုး၀ွက္ ၀င္ေရာက္ ကာ အေျခခ် ေန ထိုင္ သည့္ ဘဂၤါလီ မ်ား ထံ မွာ ႏွစ္စဥ္
ေျမာက္ မ်ား လွ ေသာ အက်ဳိး အျမတ္ မ်ား ကို ရွိ သည္ ဟု ေမာင္ေတာ ၿမိဳ ့ နယ္ အေျခစိုက္ အစိုးရမဟုတ္ သည့္ အဖြဲ ့ အစည္း တစ္ခု မွ အႀကီး အကဲ တစ္ဦး က FNG ကို ေျပာသည္။

ထိုေဒသ တြင္ ဆယ္စု ႏွစ္ တစ္စု ေက်ာ္ ၾကာတာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ လာခဲ့ သည့္ လုပ္ ငန္း ပိုင္း ဆိုင္ရာကၽြမ္းက်င္ သူ ဌာေန NGO အရာ ရွိ သည္ စစ္တပ္ အရာ ရွိ မ်ား ၊ ဘဂၤါလီ လူကံု ထံ မ်ား ၊ ေဒသခံ
ရခိုင္တိုင္း ရင္းသား ေၾကး ရတတ္ မ်ား ႏွင့္ လည္း နီးစပ္ မႈ ရွိ ၿပီး ၎ တို ့ ျပဳ လုပ္ သည့္ ဧည့္ ခံ ပြဲမ်ား ႏွင့္ ဖိတ္ၾကား မႈ မ်ား ကိုလည္း အၿမဲ တစ္ေစ လို လို ေရာက္ ျဖစ္ သူ တစ္ေယာက္ ျဖစ္သည္။

ၿပီး ခဲ့ သည့္ သီတင္း ပတ္ မ်ား အတြင္း ရခိုင္ ျပည္နယ္ တြင္ မၿငိမ္ သက္ မႈ မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ သူက“ ကၽြန္ေတာ္ ဒါမ်ိဳး ျဖစ္လာ မယ္ လို ့ မထင္ ထား ခဲ့ ဘူး ၊ တကယ္ ကို မထင္ ထား ခဲ့ တာ ပါ။ ဒီေဒသမွာ အေျခခ် တဲ့ ဘဂၤလီ ေတြ က နည္း လမ္း အမ်ိဳး မ်ိဳး သံုး ၿပီး ႏိုင္ငံ သား ျဖစ္ေရး ပဲ။ ဒီလို အၾကမ္းဖက္တဲ့ နည္း ေတြ ပါ၀င္ လာ မယ္ လို ့ ကၽြန္ေတာ္ ဘယ္ တုန္း က မွ မထင္ ခဲ့ ဘူး ဟု FNG ကို ေျပာသည္။

ေမာင္ေတာ ၿမိဳ ့နယ္ သည္ ရခိုင္ ျပည္နယ္ ၏ ဖြံ ့ၿဖိဳး တိုးတက္ မႈ အနည္းဆံုး ေဒသ ျဖစ္ေသာ္ လည္းတစ္ဖက္ ႏိုင္ ငံ ႏွင့္ နီးစပ္ သည့္ ျပင္ နယ္စပ္ ကုန္သြယ္ေရး အေျခစိုက္ စခန္း ရွိ ရာ ၿမိဳ ့ ျဖစ္ ေသာ
ေၾကာင့္ စီးပြား ေရး ဆန္သည့္ ၿမိဳ ့ တစ္ခု ပင္ ျဖစ္သည္။ ေမာင္ေတာ ေဒ သတြင္ စိုက္ပ်ိဳး ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ ေမြး ျမဴ ေရး လုပ္ ငန္း မ်ား ရွိ ၿပီး ငါး ၊ ပုဇြန္ စသည့္ ေမြး ျမဴ ေရး လုပ္ ငန္း မ်ား ကို စစ္ တပ္မွ ထိမ္း ခ်ဳပ္ ထား သည္။ ထြက္ ရွိသည့္ ငါး ၊ ပုဇြန္ မ်ား မွာ လည္း ေဒသ တြင္းစား နပ္ ရိကၡာ ဖူလံုေရး ထက္ ဘဂၤါလီ မ်ား မွ တစ္ ဆင့္ ဘဂၤလား ေဒရွ္ ႏိုင္ငံ ကို ေရာင္း ခ်ၾကသည္သာ မ်ားသည္။

နယ္စပ္ ကုန္ သြယ္ ေရး (နစက) ၊ လူ၀င္မႈ ႀကီးၾကပ္ ေရး ၊ ရဲ ႏွင့္ စစ္တပ္ မွာ ေမာင္ေတာ ေဒသ တြင္အာဏာ လႊမ္း မိုး မႈ အရွိ ဆံုး သူမ်ား ျဖစ္ၿပီး
ေဒသတြင္း ရွိ မဂၤလာ ေဆာင္ ႏွင့္ ေမြး ေန ့ ပြဲ မွ လြဲ ၍အရာ ရာ ကို ခ်ဳပ္ ကိုင္ထားသည္။

နစက အရာ ရွိ မ်ား မွာ ကိုယ္က်ိဳး ရွာ အက်င့္ ပ်က္ ခ်စား မႈ တြင္ ထိပ္ ဆံုး က ျဖစ္သည္ ။ ဘဂၤလားေဒရွ္ မွ ကုန္ ပစၥည္းသာ မက လူပါ သြင္းသည္ ဟု ေက်ာ္ၾကား သည္။ ဘဂၤလီ အမ်ားစု မွာ ေမာင္ေတာ ႏွင့္ စစ္ေတြ တြင္ အေျခခ် ေန ထိုင္ ၾက ေသာ္ လည္း ေတာင္ ေက်ာ္ လွ်င္ (မွတ္ပံု တင္ / ႏိုင္
ငံသား လက္မွတ္) မရွိ သူမ်ား မွာ ခက္ ခဲ ၾကသည္။ လမ္းခရီး တြင္ မွတ္ ပံု တင္ ျပ ရသည့္ ဂိတ္ မ်ားရွိ ေနသည့္ အတြက္ ခရီးသြားလာ ေရး တြင္ အဆင္ မေျပ ၾက ေခ်။

စစ္တပ္ က ေတာင္ ေက်ာ္ ခ်င္သည့္ ဘဂၤါလီ မ်ား ကို တစ္ဦး လွ်င္ သိန္း ဆယ္ဂဏန္းထိ ယူကာ ပို ့ေဆာင္ ေပး ၾကသည္ ဤ သို ့ ျဖင့္ ဘဂၤါလီ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားသည္ မေကြး ၊ ရန္ကုန္ ႏွင့္ မႏၱေလး ၿမိဳ ့မ်ား
သို ့ ေရာက္ ရွိလာ ကာ အေျခခ် ေန ထိုင္ ၾက ေတာ့ သည္။ အခ်ိဳ ့ လည္း ထပ္မံ ခရီး ဆက္ ၿပီး ထိုင္းႏွင့္ မေလး ရွား သို ့ ေရာက္ ကာ ဒုကၡသည္ မ်ား အျဖစ္ ခံ ယူလိုက္ ၾက ၿပီး တတိယ ႏိုင္ငံ မ်ား သို ့ေရာက္ ရွိ ၾက ေတာ့ သည္။

ထိုခရီးလမ္း ေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံ သို ့ ေရာက္ ရွိ လာသည့္ ဘဂၤါလီ ရိုဟင္ ဂ်ာ ဒုကၡသည္ တစ္ဦးျဖစ္သူ အဗၺဒူလာ ဖိုင္ဆယ္ က ” ကၽြန္ေတာ္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ မွာ ေမာင္ေတာ ကို ေရာက္တယ္ ၊ မွတ္ပံု တင္လုပ္ ဖို ့ က ေစ်းႀကီးတယ္။ မကပ္ ႏိုင္တာ နဲ ့ ေတာင္ ေက်ာ္ ၿပီး ေရာက္လာ တာပါ။ အဲဒီတုန္း ကေတာ့စစ္တပ္ ေပၚတာ နဲ ့ မဟုတ္ ဘူး ၊ ဂိတ္ ေတြ မွာ လိုင္း ေၾကး ေပး ၿပီး ျဖတ္တာ ပါ။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ မွာ မဲလဒုကၡသည္ စခန္း ကို ေရာက္တယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ မွာ အေမရိကန္ ေရာက္တယ္။ အခု တကၠဆက္ ျပည္နယ္ မွာ ေနတယ္ ” ဟု သူ ျဖတ္ သန္း ခဲ့ ရသည့္ ခရီး ရွည္ ႀကီး ကို အက်ဥ္း ခ်ဳံး ေျပာျပသည္။

ရခိုင္ ျပည္နယ္ ရွိ လူ၀င္မႈ ႀကီး ၾကပ္ေရး ဦးစီးဌာန ႏွင့္ နယ္စပ္ ေဒသ ရွိ လ၀က ၀န္ထမ္းမ်ားသည္ ဘဂၤါလီ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားထံ မွ တံစိုး လက္ ေဆာင္ ၿမိဳးၿမိဳး မ်က္ မ်က္ ရယူၿပီး ႏိုင္ငံ ကူးလက္ မွတ္ ထုတ္ ေပး ေလ့
ရွိသည္။ ၎ တို ့ သတ္မွတ္ ထား သည့္ ကာ လ ေပါက္ ေစ်း မေပး ႏိုင္ သည့္ ဘဂၤါလီ မ်ား ကို ႏိုင္ငံကူးလက္မွတ္ ( ႏိုင္) ကို မထုတ္ ေပး ေသာ္ လည္း ေထာက္ လွမ္း ေရး တစ္ေခာတ္ ဆန္း ခ်ိန္ က မူ ယာယီ
ေန ထိုင္ ခြင့္ ႏွင့္ ခရီးသြားလာခြင့္ ဆိုသည့္ ကဒ္ တစ္မ်ိဳး ကို လစဥ္ ေၾကး ပံုစံ မ်ိဳး ျဖင့္ ေပး ၿပီး ထုတ္ ေပးသည္။ ထို ယာယီ ေန ထိုင္ ခြင့္ ဆိုသည္ မွာ အစိုးရ ၏ တရား ၀င္ အစီအစဥ္ မဟုတ္ ေပ။ ေဒသရွိ ၀န္ထမ္း
မ်ား ႏွင့္ အထက္ အရာ ရွိ မ်ား ပူးေပါင္း ရိုက္စား လုပ္ သည့္ အစီအစဥ္ တစ္ခု သာ ျဖစ္သည္။

ေမာင္ေတာ ႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ အထက္ ဘက္ တြင္ နယ္စပ္ ျဖတ္ ေက်ာ္ မႈ ခင္း မ်ား ေန ့ စဥ္ လို လို ရွိသည္။ ျမန္မာ ဘက္ျခမ္း တြင္ ရာဇ၀တ္ မႈ ခင္းမ်ား က်ဴးလြန္ ထား သည့္ ဘဂၤါလီ မ်ားသည္ နယ္စပ္ ျဖတ္ ေက်ာ္
ၿပီး ဘဂၤါလား ေဒရွ္ ႏိုင္ငံ ထဲ ကို ထြက္ ေျပးၾကသည္။

” ေမာင္ေတာ ၊ ဘူးသီးေတာင္ ရာဇ၀တ္ မႈ ခင္း တစ္၀က္ ေလာက္ က ဘဂၤါလီ ေတြ က်ဳးလြန္ တာ ခ်ဥ္း ပဲ၊ၿပီး ရင္ နတ္ ျမစ္ ကို ကူး ၿပီး ထြက္ ေျပး ၾကတယ္။ ၿပီး ရင္ ျပန္လာ ၾကတယ္။ ပုဇြန္ အင္း ေတြ မွာ လုပ္တဲ့
ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြ ဆို ေဆးေျခာက္ ၊ ဖင္ဆီဒိုင္း ေရာင္းတာ တို ့ ေတြ ပါ လုပ္ တယ္ ” ဟု ေမာင္ေတာ ၿမိဳ ့မွက်န္းမာ ေရး ၀န္ထမ္း တစ္ဦး က ေျပာသည္။

တရား မ၀င္ က်ဳးေက်ာ္ ေနထိုင္သည့္ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ား ကို ခိုင္မာသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း မ်ား ႏွင့္ အညီေနထိုင္ ရန္ ေဒသ ရွိ တာ၀န္ ရွိ သူ မ်ား ကိုယ္ တိုင္ က မလုပ္ ေဆာင္ ခဲ့ ၾက ။ ရာဇ၀တ္ မႈ ခင္း မ်ား ျဖစ္
လွ်င္ လည္း ရံုး မေရာက္ ၊ ဂါတ္ မေရာက္ မွီ မွာ ပင္ ရိုဟင္ဂ်ာ ေၾကးရတတ္ မ်ား က ေငြ ေပး ၿပီး ေရြးထုတ္ခဲ့ ၾကသည္။ ေမာင္ေတာ ရဲ မ်ား ကလည္း လူနည္း စု မို ့ထင္ ပါသည္ ဘဂၤါလီ မ်ား ကို ျပတ္ျပတ္သားသား
မကိုင္ တြယ္ ရဲ ။ စစ္ေတြ ၿမိဳ ့ ေနရာ အခ်ိဳ ့ႏွင့္ ေမာင္ေတာ တြင္ ပါ ညအခ်ိန္ ဆိုလွ်င္ ဘဂၤါလီ မ်ား ႀကီးစိုးသည့္ ေနရာ မ်ား သို ့ ျမန္မာ အမ်ား စု မ၀င္ထြက္ ရဲ ၾက။

ခ်မ္းသာ သည့္ ဘဂၤါလီ မ်ား က တပည့္ ေမြး ၊ လူမိုက္ ေမြး လုပ္ ၿပီး ေဒသ တြင္ တာ၀န္ က်သည့္ စစ္တပ္ရဲ အရာ ရွိ မ်ား ကို အိပ္ကပ္ ထဲ ထည့္ ကာ လူ တြင္ က်ယ္ လုပ္ လာ သည္ မွာ ထို ေဒသ တြင္ ဆယ္စု ႏွစ္
တစ္ခု မခန္ ့ ရွိ ၿပီ ုျဖစ္သည္။

ဘူးသီးေတာင္ ေထာင္ တြင္ ႏိုင္ငံ ေရး အက်ဥ္းသားအျဖစ္ ႏွစ္အတန္ၾကာ ေန ခဲ့ ဖူး သူ တစ္ေယာက္ က
” အျပင္က အာဏာပိုင္ ေတြ ေတာ့ ဘယ္လို ေနလဲ မသိ ဘူး ေထာင္ အာဏာ ပိုင္ ေတာင္ ဘဂၤါလီ ေထာင္က် ေတြ ကို ေသာၾကာ ေန ့ ၀တ္ ျပဳ ခြင့္ ေပးတာ တို ့ က အစ ေဒသခံ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသား ေတြ ထက္ ကို
ထူးထူးျခားျခား အခြင့္ အေရး ေပး ရတယ္ ” ဟု FNG ကို ေျပာသည္။

၂၀၀၀ ျပည့္ လြန္ ႏွစ္မ်ား တြင္ ႏိုင္ငံ ရပ္ျခား မွာ မြတ္ဆလင္ မ်ား ၏ အကူ အညီ ျဖင့္ ထိုေဒသ ရွိ ရိုဟင္ဂ်ာတို ့သည့္ ေလွစီးဒုကၡသည္ ဆိုသည့္ အမည္ ကို ရရွိ ရန္ ၾကံ ေဆာင္ ခဲ့ ၾကသည္။ စြန္ ့စား ၀ံ သူ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ား က ေဒသတြင္းဥ္ ၎ တို ့ လံုၿခံဳ မႈ မရွိ ဟု အေၾကာင္း ျပ ကာ ေလွ ျဖင့္ ထြက္ ေျပး ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။မေလး ရွား တြင္ အသင့္ စီစဥ္ထား သူ မ်ား က ထို ေလွစီး ဒုကၡသည္ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ား ေရာက္ လာ လွ်င္ အဆင္
သင့္ ပင္ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳ လုိက္ ေတာ့ သည္။

မေလးရွား သို ့ ေလွစီးဒုကၡသည္ အျဖစ္ ေရာက္ ရွိ သြား သူ အမ်ားစု မွာ ေလွစီး သူ မ်ား ရွိ သလို ေလွမစီးပဲ ၊ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ တြင္း ကုန္း လမ္း ခရီး ျဖင့္ ေကာ့ေသာင္း သို ့ အေရာက္ သြား ကာ ထို မွ တစ္ ဆင့္ ထိုင္း
နယ္စပ္ မွ မေလး သို ့ တစ္ဆင့္ ၀င္ကာ ဒုကၡသည္ အျဖစ္ ခို လႈံ ၾက ျပန္သည္။ ေပး သူ ၊ ယူသူ ၾကည္ျဖည္လွ်င္ ကား မည္သို ့မွ် ကန္ ့ကြက္ စရာ မရွိ ေသာ္ လည္း ေမာင္ေတာ လို ေနရာ မ်ိဳး တြင္ ကုန္ စံု ဆိုင္ ႀကီး
ဟီး ေန ေအာင္ ဖြင့္ ခဲ့ သည့္ ဘဂၤါလီ ကား မေလး ရွား UN ေရာက္ ေသာ္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ တြင္ သူ ့ ေဆြ မ်ိဳး
မ်ား အသတ္ ခံ ရ ၿပီး သူ ကိုယ္ တိုင္ လည္း စားရ မဲ့ ေသာက္ ရမဲ့ ျဖစ္ လူ ့ အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံ ခဲ့ရပါသည္ ဆိုေတာ့ ၎ တို ့ ၏ လိမ္ လည္ ထြက္ ဆို ျခင္း ကား အက်ဥ္းတန္ လွေပသည္။

တကယ္ ေတာ့ ေလွစီး ရိုဟင္ဂ်ာ ေလွ စီး ဒုကၡသည္ ျမစ္ ဖ်ား ခံ ရသည္ စစ္ေထာက္လွမ္း ေရး လက္ထက္က တမင္ အကြက္ ခ် ႀကံ စည္ မႈ ႀကီး တစ္ခု ပင္ ျဖစ္သည္။ အေနာက္ ႏိုင္ငံ မ်ား သို ့ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ မွ ထြက္
သည့္ ဒုကၡသည္ ဆိုသည္ မွာ ႏိုင္ငံ ေရး အရ တို ့ ၊ IDP တို ့ ဆိုသည္ ကို ပံုဖ်က္ ျခင္ ၍ ခု လို ႏိုင္ငံ မဲ့ ဂ်စ္ပစီ လူတန္း စား တစ္ ရပ္ ကို က်ဴးဘား ေဖာင္စီး ဒုကၡသည္ အေရး လို စနစ္ တက် ေမြး ထုတ္ ခဲ့ ျခင္း ပင္
ျဖစ္သည္။

ေလွစီး ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ သည့္ အတိတ္ ေျခရာ တစ္ခု ကို ယခင္ စစ္မဟာဗ်ဴဟာေလ့လာ ေရး ဌာန မွ အရာ ရွိ ေဟာင္း တစ္ဦး ျဖစ္သူ က ” စက္တင္ ဘာ ၁၁ ေနာက္ ပိုင္း မွာ ကၽြန္ေတာ္
တို ့ ရိုဟင္ဂ်ာ နဲ ့ ပတ္သက္ ၿပီး ပရီယိုရတီ ဦးစားေပး အဆင့္ အေန နဲ ့ ကိုင္တြယ္ လာတယ္။ အာဖဂန္ နစၥတန္ က ထြက္ ေျပး လာ တဲ့ တာလီဘန္ သူပုန္ တစ္ ခ်ိဳ ့ က ရခိုင္ နဲ ့ ဘဂၤလား နယ္ စပ္ မွာ ခိုလႈံ မႈ ျပဳတယ္
လို ့ အေမရိကန္ အစိုးရ က ေၾကျငာ ေတာ့ ဒီ ေဒသ က ဘဂၤလီ တစ္ခ်ိဳ ့ ကို သတင္း ေပး အေန နဲ ့ ေမြးျမဴ
ခဲ့ ရတယ္။
ဒါေပမယ့္ ထူးထူး ျခားျခား တာလီ ဘန္ ၊ အယ္(လ)ခိုင္ဒါ သတင္း ေတြ တက္ မလာ ခဲ့ ဘူး ၊နယ္ေျမ အတြင္း မွာ မ်ား ေနတဲ့ မြတ္ ဆလင္ ၀ိတ္ ကို ျပန္ ခ် ျခင္ တဲ့ အခါ သူ တို ့ ထဲ က တစ္ခ်ိဳ ့ ကို ေလွ နဲ ့ ထြက္ ခြင့္ ျပဳ တာ ေတြ မွာ ျမန္မာ့ ေရတပ္ အပါ အ၀င္ ဘာ မွ အတားအဆီး မရွိ ပဲ ပင္လယ္ထဲ ကို လႊတ္ေပး လိုက္တယ္။ ၂၀၀၂ ေလာက္ မွ စတာ ေပါ့ ။ အလံုး အရင္း နဲ ့ မဟုတ္ေသး ဘူး။ သူ တို ့က ဘဂၤလား မျပန္ ခ်င္ ၾက ဘူး ၊ ရန္ ကုန္ ၊ မႏၱေလး မွာ အေျခ ခ် ႏိုင္ ဖို ့ နဲ ့ တတိယ ႏိုင္ငံ ထြက္ ဖို ့က သူ တို ့ ရဲ ့ ဦးစား ေပး ပဲ ။ ကၽြန္ေတာ္ တို ့ က ေတာ့ ဘယ္ လို မွ ျပည္တြင္း ထဲ စိမ့္ ၀င္ လာ ႏိုင္ ဖို ့ ကိုခြင့္ မျပဳ ခဲ့ ပါဘူး ” ဟု FNG ကို ေျပာသည္။

စစ္အစိုးရ လက္ ထက္ က်င္း ပခဲ့ သည့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ ပြဲ တြင္ ႀကံ့ဖြတ္ ပါတီ ကို မဲေပး ႏိုင္ ရန္ အတြက္ရိုဟင္ဂ်ာ အခ်ိဳ ့ ကို ႏိုင္ငံ သား စီစစ္ ေရး ကဒ္ ထုတ္ ေပး ခဲ့ ရာ ရိုဟင္ဂ်ာ ၊ ဘဂၤါလီ တို ့ ၏ စီးပြား ေရး ၊ လူမႈေရး ၊ ႏိုင္ငံ ေရး ၊ ဘာသာ ေရး အင္ပါယာ ခ်ဲ ့ ထြင္ လာ ခဲ့ သည္။ ပလီ ေတြ တစ္လံုး ၿပီး တစ္လံုး တိုးလာသည္။ တစ္ႏြယ္ ငင္ တစ္စင္ ပါ ဆို သလို ကုရန္ အန္ က်မ္းစာ သင္ ေက်ာင္း တို ့၊ မြတ္ဆင္လင္ က်န္းမာ
ေရး ေစာင့္ေရွာက္ မႈ ဌာန တို ့ ျဖစ္လာ သလို ၊ စီးပြား ေရး တြင္ လည္း ပြဲရံု၊ ကုန္ေလွာင္ ရံု ၊ ေရ လုပ္ငန္းစသည္ ျဖင့္ က်ယ္ ျပန္ ့လာခဲ့ သည္။

ထို အျဖစ္ ပ်က္ ကို ကား ရခိုင္ ရိုး မ အေရွ ့ဘက္ ျခမ္း ေနသူ မ်ား အတြက္ ရင္ခုန္ စိတ္လႈပ္ရွား စရာ ျဖစ္မလာခဲ့ ေသာ္လည္း ဇာတိ ခ်က္ ေၾကြ ေမြး ရပ္ ေျမ ၊ ဓား မ ဦး ခ် ရခိုင္ တိုင္း ရင္းသား တို ့ အတြက္ နာက်ဥ္း ခံျပင္း
စရာျဖစ္ လာ ခဲ့ သည္။

ဌာေန ရခိုင္ တိုင္းရင္း သား ကေလး က လမ္းေလွ်ာက္ ၿပီး ေက်ာင္းသြား ေန ခ်ိန္ တြင္ ဘဂၤါလီ ကေလး က စူပါကပ္ ဆိုင္ ကယ္ ႏွင့္ ျဖစ္သည္။

အျဖစ္ကေတာ့ မႏွစ္ က ႏွင့္ မတူ ဟု ဆို ရမည့္ အခ်က္ မွာ ၊ ေဒသ ရွိ အာဏာ ပိုင္ တို ့ က ဘဂၤါ လီ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ားႏွင့္ သူေဌး ေၾကး ပ ဆက္ ဆံ ေရး ပင္ ျဖစ္သည္။ ၾကာေတာ့ ဘဂၤါလီ မ်ား သည္ ၎ တို ့ ကိုယ္ တိုင္ ပင္ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံ မွ ခိုး၀င္ လာသူ မ်ား ဆို သည္ ကို ေမ့ ခ်င္ခ်င္ ျဖစ္လာ ၾကသည္။

ၾကာေတာ့ အမႈိက္ က စ တစ္ၿမိဳ ့ လံုး မီး ေလာင္ခဲ့ သည္။

ၿပီးခဲ့ သည့္ သီတင္း ပတ္ က ရခိုင္ ျပည္နယ္ တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ သည့္ မၿငိမ္ သက္ မႈ မ်ား သည္ “ လူ တြင္ပါ လို ့ ႏြား က်ား ကိုက္ သည္ ဟု ဆိုရမည့္ ဇာတ္ လမ္း ” ဟု အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ အရြယ္ ရွိ စစ္ေတြ ၿမိဳ ့ မွာ ေက်ာင္း
ဆရာ ေဟာင္း တစ္ဦး ျဖစ္သူ ဦးစိုးတင့္ က ေျပာသည္။

အျခား တစ္ေယာက္ ၏ အျမင္ တြင္ ေတာ့ ” ရိုဟင္ဂ်ာ ကိစၥသည္ စနစ္ ၏ ဆိုး ေမြး ျဖစ္ၿပီး ၊ လူမႈ ေရး ၊ ႏိုင္ငံေရး အရ
ေပါက္ ကြဲအား ပိုျပင္းထန္ ႏိုင္သည့္ စနက္ တံ အျဖစ္ ဆက္ ရွိ ေန အံုး မည္ ” ဆိုသည္။

Photo by Lynn Bo Bo

ဤ ေဆာင္းပါး တြင္ ေဖာ္ျပထား သည့္ ဓာတ္ပံု အား လံုး မွာ ရခိုင္ ျပည္နယ္ တြင္ လင္းဘိုဘို ရိုက္ကူး
ထားသည့္ ဓာတ္ ပံု မ်ား ျဖစ္သည္။ စစ္ေတြ ၿမိဳ ့ နာဇီ ေက်းရြာ တြင္ ရိုက္ ကူးထား ျခင္း ျဖစ္သည္။